بسیاری از ما شاید توجه زیادی به ناخن هایمان نداشته باشیم، اما وضعیت، شکل و رنگ ناخنهای ما میتواند نشانگر سلامت کلی بدن ما باشد. ناخنهای سالم به طور کلی رنگ یکنواخت دارند و صاف به نظر میرسند. با افزایش سن، شکل و شمایل ناخنها تغییر میکند، ممکن است، شکنندهتر شوند و کندتر رشد کنند.
چگونه ناخن های طبیعی و سالمی داشته باشیم؟
آیا اخیراً متوجه تغییری در ناخنهای خود شدهاید؟ تغییر در رنگ، بافت یا شکل میتواند بیخطر باشد، اما میتواند نشانهای از یک بیماری نیز باشد. ناهنجاریهایی مانند لکهها، تغییر رنگ و جدا شدن ناخنها میتوانند ناشی از آسیبهای انگشتان و دستها، زگیلهای ویروسی (زگیلهای اطراف زبان)، عفونتها (اونیکومایکوزیس)، و برخی داروها مانند داروهای مورد استفاده برای شیمیدرمانی باشند.
برخی از شرایط پزشکی نیز میتوانند ظاهر ناخنهای شما را تغییر دهند. با این حال، تفسیر و تحلیل این تغییرات میتواند دشوار باشد. ظاهر ناخنهای شما به تنهایی برای تشخیص یک بیماری خاص، کافی نیست. پزشک از این اطلاعات به همراه سایر علائم و معاینه فیزیکی برای تشخیص، استفاده خواهد کرد.در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد تغییرات ناخن، همیشه باید با پزشک خود مشورت کنید.
ناهنجاری های ناخن
در حالی که اکثر تغییرات ناخن کاملا طبیعی است، برخی از آنها میتوانند نشانه مشکلاتی در سلامتی باشند.
ناخنها از جنس کراتین هستند و از انگشتان دست و پا محافظت میکنند. آنها همچنین میتوانند به عنوان شاخصی از سلامت کلی شما عمل کنند. تغییرات در رنگ، شکل یا ضخامت ناخن میتواند نشان دهنده یک بیماری زمینهای باشد. در اینجا چند نمونه از بیماری ها و مشکلات رایج ناخن آورده شده است که عبارتند از:
1.ناخنهای شما دارای لکههای سفید است
لکه ها یا خطوط سفید کوچک روی ناخن معمولاً در اثر آسیب یا ضربه به بستر ناخن ایجاد میشوند که با رشد ناخن شما از بین می روند.
علل شایع عبارتند از:
-ناخن جویدن و چیدن
-مانیکور یا پدیکور
-استفاده از استون به عنوان لاک پاکن
-حوادثی که باعث آسیب به ناخن شما میشود مانند ماندن در میان چهارچوب در یا پنجره
و به صورت نادر، لکههای سفید روی ناخن ممکن است با عفونت قارچی ناخن و به عنوان یک عارضه جانبی دارو یا شیمیدرمانی مرتبط باشد.
2.ناخنهای شما زرد است
استفاده مکرر از لاک ناخن بدون پوشش پایه، اغلب ناخنها را زرد میکند. عفونت قارچی معروف به اونیکومیکوزیس نیز میتواند باعث زرد شدن ناخنها شود. این عفونت معمولا ناخنهای پا را درگیر میکند، اما ممکن است برای ناخنهای دست نیز اتفاق بیفتد. به طور معمول، قارچ ناخن باعث ضخیم شدن، تغییر رنگ، شکافتن یا بلند شدن ناخن در برخی انگشتان پا یا دست میشود. اگر فکر میکنید عفونت قارچی دارید، بهتر است با پزشک صحبت کنید.
تغییر رنگ ناخن به زرد میتواند ناشی از سیگار کشیدن نیز باشد. در موارد نادر، ممکن است بیماریهای ریوی، آرتریت روماتوئید، بیماری تیروئید، دیابت یا پسوریازیس باعث زرد شدن ناخنها شوند.
برای به حداقل رساندن احتمال زرد شدن ناخنها:
-به طور مرتب دستها و پاهای خود را بشویید و مرطوب کنید.
-جورابهای خود را مرتباً عوض کنید تا از عفونت ناخنهای پا مانند پای ورزشکاران جلوگیری کنید.
-در مکانهای عمومی مانند استخر یا رختکن، کفش یا دمپایی شخصی بپوشید.
-اگر ناخنهای خود را لاک میزنید، از یک لایه لاک پایه زیر لاک رنگی خود استفاده کنید تا از باقی ماندن ترکیبات شیمیایی لاک ها بر روی ناخن جلوگیری کنید.
-یک سالن آرایش ناخن انتخاب کنید که ابزارشان را بعد از استفاده برای هر مشتری استریل میکنند.
3.پوست اطراف ناخنهای شما متورم و قرمز شده است
پوستی که در اطراف ناخن وجود دارد میتواند با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، آلوده شود. این عفونت، پارونیشیا نامیده میشود. این بیماری معمولاً زمانی اتفاق میافتد که پوست اطراف ناخن آسیب ببیند و به دنبال آن باکتریها یا قارچها اجازه ورود به محل آسیب را پیدا کنند. این پیشامد میتواند در اثر جویدن یا برداشتن کوتیکول ناخن در مانیکور، ناخنهای فرورفته، قرار گرفتن زیاد دستها در آب یا مکیدن انگشت شست توسط نوزادان رخ دهد. علائم آن ممکن است شامل درد، قرمزی و تورم در اطراف کوتیکول و ترشحات زرد یا سبز باشد.
درمان پارونیشیا شامل موارد زیر است:
-تا حد امکان دست ها و پاهای خود را خشک نگه دارید.
-استفاده از کرمهای ضد التهاب، لوسیونهای ضدعفونی کننده و داروهای ضد قارچ
-آنتی بیوتیک درمانی (در موارد حاد)
درمان پارونیشیا مزمن، دشوارتر است. در پارونیشیا مزمن، ناخن ممکن است دچار انحراف شده و تغییر رنگ دهد و پوست ممکن است در محل عفونت بلند شود و تاول بزند. گاهی اوقات، التهاب از یک ناخن به ناخن دیگر سرایت میکند. طیفی از میکروارگانیسمها که با هم کار میکنند، مسئول پارونیشیا مزمن هستند. پارونیشیا معمولا جدی نیست، اما در برخی موارد نادر، عفونت میتواند گسترش یابد و نیاز به کمک پزشکی داشته باشد.
4 .ناخنهای شما دچار عفونت قارچی شدهاند
عفونتهای قارچی مانند کچلی از فردی به فرد دیگر سرایت میکند و میتواند ناخنهای دست یا پا را درگیر کند. بدون درمان، خود بستر ناخن نیز ممکن است عفونی شود. افراد مبتلا به دیابت یا با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر ابتلا به عفونت قارچی هستند.
ویژگیهای عفونت قارچی ناخن به علت آن بستگی دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-بلند شدن صفحه ناخن از روی بستر ناخن
-ضخیم شدن صفحه ناخن
-خرد شدن صفحه ناخن
-تغییر رنگ، معمولاً به صورت رگهای
-ترشحات بدبو سفید، زرد یا سبز
-پوسته پوسته شدن و سوراخ شدن سطح صفحه ناخن.
درمان عفونت قارچی شامل موارد زیر است:
-داروهای ضد قارچ به صورت موضعی (مستقیم روی ناخن) یا به صورت خوراکی (از راه دهان) استفاده میشوند.
-کوتاه کردن، فرم دادن و مراقبت از ناخن توسط متخصص پوست
5.ناخنهای شما دارای برجستگیهای عمیق افقی هستند
شیارهای عمیق یا خطوطی که به صورت افقی روی ناخن شما قرار میگیرند ممکن است نشانهای از کند شدن رشد ناخن شما یا توقف رشد آن برای مدتی باشد. این میتواند ناشی از یک آسیب جزئی یا یک بیماری باشد.
علل احتمالی میتواند شامل بیماری رینود، دیابت ، نارسایی کلیه، بیماری تیروئید و بیماریهایی باشد که باعث تب بالا میشوند، مانند سرخک، اوریون، مخملک و ذاتالریه.
خطوط برآمدگی افقی که به خطوط بیو نیز معروف هستند، می توانند نشانه کمبود روی باشند. اگر با کندی یا متوقف شدن رشد ناخن هایتان مواجه شدید، میتوانید با مراجعه به یک پزشک متخصص، علت را جویا شده و آن را درمان کنید.
6.ناخنهای شما سوراخ شده است
اگر در ناخنهای خود حفرههایی دارید که به نظر میرسد توسط یک یخشکن ایجاد شدهاند! این میتواند نشانهای از یک بیماری باشد که کل بدن شما را درگیر میکند.
اگرچه ایجاد حفره میتواند به دلایل مختلفی مانند درماتیت آتوپیک یا آلوپسی آره آتا اتفاق بیفتد، اما اغلب با پسوریازیس، یک بیماری پوستی که باعث ایجاد لکههای قرمز، خشک و پوستهدار روی آرنجها، زانوها و سایر قسمتهای بدن شما میشود، مرتبط است.
سایر علائم مرتبط با پسوریازیس ناخن عبارتند از:
-تغییر رنگ ناخن به قهوه ای، زرد یا سفید
-ضخیم شدن ناخن
-ناخن هایی که از انگشت دست یا پا جدا میشوند.
-مشاهده خون زیر ناخنها
در صورت مشاهده علائم بیماری به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید.
7.ناخن شما از بستر خود جدا میشود
این بیماری که به نام اونیکولیز شناخته میشود، یک اختلال شایع ناخن است که در آن ناخن بدون درد از بستر خود بلند میشود. احتمالاً تغییر رنگ سفید را در بخش جدا شده مشاهده خواهید کرد، همانطور که در اینجا نشان داده شده است. اگر ناخنهای بلندی دارید ممکن است به دلیل شستن زیاد دستها یا حساسیت به محصولاتی که در طول مانیکور یا پدیکور استفاده میشوند، این اتفاق برایشان بیفتد. همچنین این مشکل میتواند ناشی از عفونت قارچی، عوارض برخی داروها یا بیماریهایی مانند پسوریازیس، بیماری تیروئید و یا کمبود آهن باشد.
اگر ناخنهایتان در حال بلند شدن از بستر خود میباشند، به شما توصیه میکنیم:
-قسمتی از ناخن را که در حال جدا شدن است بچینید.
-از محرکهای احتمالی مانند لاک ناخن اجتناب کنید.
-از چسب برای محکم کردن بخشی از ناخن انگشت پا یا دست که سالم است و به بستر چسبیده، استفاده کنید.
-ناخن خود را در سرکه رقیق شده (که ضد میکروبی است) خیس کنید تا خطر عفونت را کاهش دهید.
یک متخصص پوست باید هر ناخنی را که در حال بلند شدن است بررسی کند. ممکن است برای از بین بردن عفونت، نیاز به درمان داشته باشید. همچنین میتواند نکاتی را به شما ارائه دهد که ممکن است به رشد طبیعی ناخن جدید کمک کنند.
8.ناخن شما دارای نوار قهوه ای یا سیاه است
یک نوار قهوهای تیره یا سیاه در امتداد ناخن شما اغلب به دلیل رنگدانههای تیره ناخنها است که به عنوان ملانونیشی شناخته میشود. این مشکل در افرادی که رنگ پوست تیرهتری دارند، بیشتر شایع است.
خونریزیهای تراشهای نیز میتوانند باعث ایجاد خطوط تیره روی انگشت یا ناخن پا شوند. آنها ممکن است پس از آسیب، زمانی که رگهای خونی زیر ناخن آسیب دیده و می ترکند، ایجاد شوند.
به ندرت، رگه سیاه زیر ناخن میتواند به دلیل ملانوم ناخن باشد که نوعی سرطان پوست است. در این نوع بیماری، نوار تیره ممکن است با گذشت زمان گسترده گردد و به داخل کوتیکول گسترش یابد. همچنین ناخن ممکن است دردناک شود یا خونریزی کند. در صورت مشاهده این موضوع فوراً به پزشک مراجعه کنید.
9 .ناخنهای شما نازک و قاشقی شکل است
اگر ناخنهای نازکی دارید که در وسط، فرو رفته و شبیه قاشق هستند، ممکن است آهن کافی در روند تغذیه خود دریافت نکنید.
افراد به دلایل زیادی دچار کمبود آهن میشوند، از جمله:
-عدم تغذیه مناسب
-مشکل سلامتی در معده یا روده آنها
-حساسیت به گلوتن (بیماری سلیاک)
-زندگی در ارتفاعات
تشخیص و درمان مناسب میتواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.
10. ناخنهای شما شکننده هستند
ناخنهای شکننده، یک مشکل رایج است که میتواند هر کسی را درگیر کند. ممکن است ناخنهای نرم، خشک یا نازکی داشته باشید که به راحتی میشکنند و شروع به شکافتن میکنند.
شکنندگی ناخن میتواند نشانهای از پیری باشد، اما امکان دارد در اثر قرار گرفتن طولانی مدت ناخن در معرض مواد شیمیایی مانند لاک ناخن یا شستن زیاد دستها نیز اتفاق بیفتد که باعث از بین رفتن رطوبت ناخنهای شما میشوند. سایر عواملی که ممکن است باعث شکنندگی ناخن شوند عبارتند از کم خونی و اختلالات تیروئید.
11 .ناخنهای شما ضخیم شده و رشد بیش از حد دارد
این اتفاق زمانی رخ میدهد که یک سمت ناخنها ضخیم شده و بیش از حد رشد کنند. به این بیماری شاخ رام یا اونیکوگریفوزیس میگویند. ناخنها در این حالت قهوهای یا زرد رنگ و به شکل خمیده دیده میشوند. این مشکل در افراد مسن و افرادی که مراقبت کمتری از ناخنها و دستان خود دارند، بیشتر شایع میباشد. همچنین برخی افراد، شاخ رام میگیرند زیرا این بیماری در خانواده آنها وجود دارد.
اگر بیماری هایی مانند پسوریازیس، ایکتیوز یا مشکلات گردش خون دارید، ممکن است به ناخنهای شاخ رام نیز مبتلا شوید. برای کوتاه کردن و درمان این ناخنها به کمک یک متخصص پوست نیاز خواهید داشت
معرفی 7 درمان خانگی برای ناخن ضخیم پا
12 .ناخنها و پوست اطراف بستر ناخن شما خمیده و چماقی شدهاند
چماقی شدن ناخن به حالتی اطلاق میگردد که ناخنها به سمت پایین انحنا پیدا میکنند. این انحنا میتواند آنقدر تدریجی شروع شود که بسیاری از مردم از وقوع آن غافل شوند. با ادامه انحنای ناخنها به سمت پایین، نوک انگشتان اغلب متورم و گرد میشوند.
اگر متوجه شدید که ناخنهایتان شروع به انحنا میکند، وقت آن است که به یک متخصص پوست مراجعه کنید. ناخنهای منحنی میتواند یک ویژگی بی ضرر باشد که در خانواده وجود دارد. ناخنهای چماقی شکل در اثر کمبود اکسیژن در خون به وجود می آیند که نشانه ای از ابتلا به بیماریهای قلبی ،ریوی یا کبدی است. همچنین ایدز هم باعث چماقی شدن ناخن میشود.
چگونه ناخنهایم را سالم نگه دارم؟
مراقبت از ناخنها مهم است، نه فقط به این دلیل که ظاهر آنها را بهبود میبخشد، بلکه به این دلیل که میتواند به جلوگیری از مشکلاتی که سلامت ناخنها را تهدید میکند، کمک نماید:
1.ناخنهای خود را تمیز و کوتاه نگه دارید
سعی کنید ناخنها یا پوست اطراف آن ها را گاز نگیرید، نچینید یا پاره نکنید.
2.دستکش بپوشید
اگر به طور منظم از محصولات پاک کننده استفاده میکنید، در آب و هوای سرد زندگی میکنید یا دستان شما اغلب در آب هستند، این کار از ناخنهای شما محافظت میکند.
3.رژیم غذایی سالم داشته باشید
از غذاهای سرشا پروتئین مانند ماهی، گوشت، حبوبات و آجیل استفاده کنید. اگر رژیم غذایی متنوعی مصرف می نمایید، نباید به مکمل نیاز داشته باشید، اما افرادی که ناخنهای ضعیفی دارند ممکن است به مکملهای ناخن حاوی بیوتین، ویتامین های B، روی و سیلیس احتیاج داشته باشند.
4.مانیکور ملایم انجام دهید
از لاک پاککن بدون استون استفاده کنید و از فشار دادن کوتیکولها به عقب خودداری کنید. این میتواند منجر به آسیب در پوست اطراف بستر ناخن و ایجاد عفونت شود.
مانیکور ناخن چیست و چگونه انجام می شود؟
با این حال، مهم است که در صورت مشاهده هرگونه تغییر، به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر نگران هرگونه تغییر رنگ و شکل ظاهری ناخن خود هستید و از راهحلهای خانگی ساده استفاده کردهاید و نتیجه نگرفتهاید، به پزشک متخصص پوست مراجعه نمایید.