یکی از بخش‌های حائز اهمیت در خودرو، ترمز است. ترمز با درجه فوق ایمنی نقش چشمگیری در کارکرد خودرو ایفا می‌کند. بی شک وجود تداخل در کارکرد ترمز سلامت جسمی انسان و بدنه‌ی خودرو را به مخاطره می‌اندازد. صدای لنت و خرابی آن یکی از انواع صدای ماشین می‌باشد که حالت هشدار دهنده دارد و باید سریع علت آن بررسی و رفع شود.
لنت‌های ترمز در دو طرف جانبی دیسک ترمز قرار دارند و بر روی کالپیر تعبیه شده اند. هنگامی که پا را بر روی پدال ترمز فشار می‌دهیم، فشار روغن ترمز سبب چسبیدن لنت بر روی دیسک می‌شوند. در طی این فرایند دیسک ترمز نوعی اصطکاک ایجاد می‌کند و سبب کاهش سرعت خودرو می‌گردد.
به تدریج بر اثر استفاده مداوم، لنت به حالت فرسوده مبدل می‌شود و دچار خوردگی می‌گردد. با کاهش ضخامت لنت، عملکرد و قدرت ترمز گیری تحت تأثیر منفی قرار می‌گیرد.
برخی صدا‌های لنت ترمز به شدت گوش خراش و آزار دهنده است و در مواردی سبب به وجود آمدن زمینه خطر می‌گردند. توجه داشته باشید حداقل ضخامت لنت ۵ میلی متر است. علاوه بر این، برخی از صدا‌های ایجاد شده توسط ترمز نشان دهنده عملکرد آن در شرایط خاص است.
عوامل دخیل در ایجاد صدای لنت ترمز خودرو
بلند شدن صدای لنت ترمز تحت دو شرایط به وجود می‌آید. در برخی موارد صدای لنت ترمز به صورت مداوم است. در برخی مواقع نیز تنها زمانی که پدال ترمز را فشار می‌دهیم، صدای گوش خراش ایجاد می‌گردد.
در ادامه اصلی‌ترین علت صدا دار شدن لنت ترمز را بیان می‌کنیم:
• لنت بی کیفیت
• وجود جسم خارجی میان لنت ترمز و دیسک اعم از سنگ ریزه و شن
• معیوب شدن بلبرینگ‌ها
• وجود خطوط بر روی دیسک‌های ترمز
• افزایش دمای بیش از حد لنت ترمز
• زنگ زدگی در دیسک چرخ
• معیوب شدن فنر لنت‌های ترمز
• جا به جایی کالپیر
• لعاب دار و شیشه‌ای شدن لنت ترمز
• لبه دار شدت دیسک ترمز
گونه‌های مختلف صدای لنت ترمز
به طور کلی صدای لنت ترمز بر اساس شدت و بلندی در دسته‌های گوناگون تقسیم بندی می‌شود.
صدای سوت لنت ترمز
گسترده‌ترین صدای لنت ترمز، صدای سوت است. به گوش رسیدن صدای سوت از لنت ترمز تحت تأثیر عوامل متعددی اعم از تعویض زود هنگام، جنس و نحوه‌ی قرارگیری آن قرار دارد.
توصیه می‌شود برای رفع صدای سوت در سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت، چند مرتبه به صورت نرم بر روی پدال ترمز فشار وارد کنید. همچنین از ترمزگیری‌های ناگهانی و شدید خودداری نمایید.
صدای جیغ لنت ترمز
بلند شدن صدای جیغ، ناشی از سرد بودن ترمز خودرو است. این صدای طبیعی در اکثریت مواقع در صبحگاه به گوش می‌رسد. در طی این فرایند پدیده “Morning Sickness” به وجود می‌آید. توجه داشته باشید صدای ارتعاش سریع، جیغ نام دارد.
صدای خراشیده شدن آهن در لنت ترمز
مخرب‌ترین صدای لنت ترمز، به صورت خراشیده شدن آهن است. زمانی که صدای خراشیده شدن آهن را شنیدید، در اسرع وقت در راستای تعویض لنت اقدام نمایید.
زیرا بروز این نوع صدا حاکی از تمام شدن لنت دارد. در طی این روند بخش فلزی لنت با دیسک تماس جزئی پیدا می‌کند و زمینه برای تداخل آسیب به دیسک فراهم می‌شود.
توجه داشته باشید در صورت عدم تعویض لنت ترمز، بر اثر تراش لبه‌های دیسک صدا قطع می‌شود و خسارت زیان باری تحمیل مالک خودرو می‌شود.
نویز چندگانه در لنت ترمز
نویز چند گانه ناشی از سیستم خود آزمای ترمز ABS است. این صدا یک مرتبه پس از روشن شدن موتور به گوش می‌رسد. سیستم ترمز ABS به یک قسمت خود آزما مجهز است که بر اساس مدل در سه زمان پس از روشن شدن موتور، با نخستین ترمز گیری و رسیدن سرعت خودرو به مرز معین شروع به کار می‌کند. لازم به ذکر است رفع صدای نویز چند گانه به تعمیر نیاز ندارد.
صدای نویز لنت ترمز
در طی جا به جایی و حرکت لنت ترمز در راستای دوران دیسک، صدای نویز به گوش می‌رسد. ارتعاش این صدا تنها یک مرتبه زمان ترمز گیری از سیستم تعلیق خودرو می‌باشد.
زمانی که پدال ترمز به صورت محکم فشرده شود، میزان تولید صدای نویز روند کاهشی پیدا می‌کند. برای رفع کلی صدای نویز ضرورت دارد تا از تعبیه مناسب گیره ها، لنت ترمز و SHIM اطمینان حاصل کنید.
صدای ناله در طول توقف خودرو
زمانی که سطح دیسک به موجب ترمز‌های متوالی و سنگین لعابی می‌شود، صدای ناله به وجود می‌آید. واژه صدای ناله حاکی از ارتعاش آرام دارد.
برای رفع مشکل صدای ناله لنت ترمز می‌بایست لنت و دیسک خودرو تعویض شود.
نقش دیفرانسیل جلو خودرو در ارتعاش صدای لنت ترمز
دیفرانسیل جلو یا عقب خودرو به موجب برخورداری از وجه تمایز در سیستم انتقال قدرت در عملکرد سیستم ترمز اثر می‌گذارند.
سیستم ترمز در خودرو‌های دیفرانسیل جلو دارای اجزای کوچک و کم وزن است. بدین ترتیب تأثیر چشمگیری بر روی سطح نویز اولیه ایجاد نمی‌کند. در این نوع خودرو بخش گسترده‌ای از عمل ترمز گیری به وسیله ترمز‌های جلو صورت می‌گیرد.
این در حالی است که اجزا سازنده خودرو‌های دیفرانسیل عقب به صورت فریم‌های بزرگ و سنگین طراحی می‌شوند و قادر هستند نویز اولیه را جذب کنند. در این نوع خودرو‌ها بخش عمده‌ای از ترمز گیری به وسیله‌ی ترمز‌های عقب تشکیل می‌شود.
بدین ترتیب دمای عملکردی در خودرو‌های دیفرانسیل جلو بالاتر است. در طی این روند با افزایش دما، احتمال شیشه‌ای شدن دیسک و ارتعاش صدای جیغ از لنت افزایش پیدا می‌کند.
راه کار‌های مؤثر برای رفع صدای لنت ترمز
بروز صدا از لنت ترمز در سیستم ترمز دیسکی، تحت تأثیر وجود ارتعاش میان دیسک و لنت، کلیپر و متعلقات، کلیپر و ترمز قرار دارد. در سیستم ترمز کاسه‌ای نیز ارتعاش صدای لنت ناشی از کاسه و کفشک ترمز است.
نخستین اقدام برای رفع مشکل صدای لنت ترمز، کسب اطمینان خاطر از وجود عیب از لنت است. در واقع ضرورت دارد تا با گوش دادن متوجه این شوید که صدای ارتعاشی از لنت ترمز است یا قطعه‌ای دیگر معیوب شده است.
علاوه بر این، شما می‌توانید لنت‌ها را از منظر موقعیت قرار گیری و میزان باقی مانده بررسی کنید.
در صورتی که از وجود عیب در اجزا ترمز مطلع شدید، در راستای تعویض قطعات مختلف اعم از گیره، پین و فنر اقدام کنید. بهتر است بدانید این سه نوع قطعه، به موجب قرار گیری در معرض فشار، دمای بالا و کارکرد فراوان کیفیت اصلی را از دست می‌دهند و دستخوش تغییر می‌شوند.
تعبیه SHIM
در صورتی که از کیفیت و نحوه قرار گیری لنت اطمینان دارید؛ با این وجود صدای گوش خراش لنت همواره وجود دارد، شما می‌توانید لنت‌ها را خارج کنید و پشت آن‌ها SHIM قرار دهید.
SHIM، نوعی صفحه‌های چند لایه به شمار می‌رود. شیم در خصوص تعبیه میان لنت و کلپیر طراحی شده است که از ارتعاش صدا میان لنت و کالپیر، نویز و سوت لنت جلوگیری می‌کند.
بررسی صحت و سلامت کلپیر
کلپیر یکی از اجزا سازنده سیستم ترمز خودرو است. سالم بودن کلپیر نقش چشمگیری در کارکرد ترمز خودرو ایفا می‌کند.
روغن کاری و تمیز کاری کلپیر و متعلقات آن سبب کاهش، حذف و ارتعاشات صدا می‌گردد.
بهره گیری از آهن‌های جدید لنت
یکی از جدید‌ترین و مدرن‌ترین تکنولوژی در تولید لنت، آهن یا NRS است. این تکنولوژی با خاصیت چسبندگی سبب چسبیدن مواد لنت به آهن می‌شود و از بروز سوت و جیغ جلوگیری می‌کند.
در ادامه برخی دیگر از راه کار‌های مؤثر برای رفع صدای لنت ترمز را بیان می‌کنیم:
• بررسی دیسک از منظر زنگ زدگی
• تعویض لنت و دیسک در صورت شیاردار شدن
• تعویض لنت گیره نگهدارنده
• روغن کاری پشت لنت به موجب ممانعت از شکل گیری ارتعاش میان آهن لنت و کالپیر
• سمباده زنی لنت
• Slot یا ایجاد شیار وسط لنت
منبع: بیتوته
