تنبلی تخمدان-مجله زن روز

تنبلی تخمدان

حتما تا به حال بارها با اصطلاح تخمدان کم کار روبهرو شده اید و این اصطلاح را خصوصا از زبان زنانیکه از مشکل نازایی رنج میبرند شنیده اید.متاسفانه درصد ابتلا به این مشکل در سالهای اخیر بیشتر شده که برخی علت این افزایش را مصرف غذاهای ناسالم و تغییر سبک زندگی میدانند.برای درمان این مشکل در ابتدا نیاز است تا علت را ریشه یابی کرده و سپس با روش های مختلف درمانی برای رفع این مشکل اقدام کرد.

قبل از توضیح راجب این بیماری باید مختصری راجب شکل و عملکرد تخمدان سالم بدانید.

 در تخمدان زنان سلولهای اولیه ای وجود دارد که که این سلول تبدیل به تخمک میشوند.در ابتدای هر سیکل ماهانه غده ای در مغز به نام هیپوفیز دستور ترشح هورمونی به نام FSH را میدهد که باعث میشود تا تخمدان تعدادی حدود 8تا10عدد ازاین سلول های اولیه را برای رشد دادن و تبدیل کردن به تخمک انتخاب کند.در این حین که این سلول ها که فولیکول نام دارند در  حال اماده شدن هستند ،رحم هم خود را برای دریافت تخمک و یک بارداری آماده میکند که این اماده شدن را با افزایش قطر دیواره اش میتوان متوجه شد.بین روزهای 12 تا 16 سیکل ،هیپوفیز دستور آزاد شدن هورمون بعدی به نام LH را میدهد که باعث میشه تا تخمدان بزرگترین و آماده ترین فولیکول را برای آزاد شدن و تبدیل شدن به تخمک انتخاب کند.در این زمان تخمک گذاری انجام شده و اگر این تخمک با اسپرم ملاقات داشته باشد بارداری صورت خواهد گرفت.این پروسه در هر سیکل اتفاق میافتد و تا زمان یایسگی ادامه خواهد داشت.حال اگر مشکلی در این پروسه وجود داشته باشد که در یک قسمت اختلالی ایجاد شود و تخمک نتواند رشد کند و کامل شود و سپس آزاد شود و به رحم برسد مشکلات نازایی به وجود می آید که علتش را به اصلاح تبلی تخمدان میگویند.

دلایل تنبلی تخمدان 

همانطور که بالا توضیح داده شد ،برای ساخته شدن و ازاد شدن تخمک و بارداری باید مغز و تخمدان و رحم هم زمان فعالیت درست داشته باشند تا هورمونها به موقع و به اندازه ترشح شده و تخمک رشد کرده و ازاد شود و همین طور رحم اماده پذیرش تخمک باشد.اما کم نیستند عواملی که میتوانند تاثیر منفی روی این اجزا و عملکردشان داشته باشند که به تنیلی تخمدان ختم شود.

 چاقی

علت های ژنتیکی

 استرس  و مشکلات روحی

 دیابت

 بیماریهای تیروئید

 مشکلات غده فوق کلیوی

 تومورهای مغزی

 عفونت های رحم و لگن

 تاثیر برخی از داروها خصوصا داروهای هورمونی

 علائم بیماری تنبلی تخمدان

نشانه هایی وجود دارد که با وجود آنها باید به بیماری تخمدان شک کرد .بعضی از این علایم که ظاهری هستند و خود فرد با پیدایش آنها باید برای بررسی به پزشک مراجعه کند در زیر آمده است.

  بی نظمی در قاعدگی ها بصورت قطع قاعدگی – طولانی شدن قاعدگی- قاعدگی شدید و… میتواند اولین و مهمترین نشانه باشد تا شما را به این فکر بیندازد که چرخه سیکل قاعدگیتان دچار مشکل شده و شاید تخمدان درست عمل نمیکند.

  چاقی و افزایش وزن

 افزایش هورمون های مردانه که با علایمی مثل پیدایش جوش و آکنه یا افزایش موهای صورت و ضخیم شدن موهای بدن خصوصا در نواحی دور ناف یا سینه و زیر چانه و هم چنین کاهش موهای سر و جلوی پیشانی همراه است.

 چرب شدن پوست

  بعد از مراجعه به پزشک ،او برای بررسی دقیق تر شرایط باید به دنبال علایم اختصاصی تر در بدن شما برای تشخیص قطعی بگردد و انجام سونو گرافی یکی از بهترین و دقیق ترین راه های تشخیص و پیگیری این مورد میباشد.در سونوگرافی کیست های متعدد دیده میشود که البته گاهی با وجود این که بیماری وجود دارد اما سونوگرافی منفی میشود پس فقط به جواب منفی  سونوگرافی نمیتوان اکتفا کرد. سونوی واژینال میتواند نتیجه دقیقتری از بررسی تخمدان به پزشک بدهد .

راه تشخیص بعدی آزمایش خون است تا در آن مواردی مثل میزان قند خون و هورمونها وکم کاری تیرویید را بررسی کنند.

روش های درمان تنبلی تخمدان

برای درمان این مشکل راه های مختلفی پیشنهاد میشود که پزشک با توجه به شرایط بیمار یکی یا مجموعه ای از درمان ها را به کار میگیرد.خوب است بدانید که که مهمترین و اصلی ترین عامل اختلال در عملکرد تخمدان بیماری pco  یا تخمدان پلی کیستیک است که روند درمان PCO حداقل 6 ماه تا 1 سال است .

1.تغییر سبک زندگی

همان طور که گفته شد افرادی که این مشکل را دارند اغلب اضافه وزن دارند و این قضیه ثایت شده است که کاهش وزن  در روند درمان بسیار زیاد موثر است. اگر به تنبلی تخمدان مبتلا هستید و اضافه وزن دارید، کاهش وزن و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند برخی از علائم شما را بهبود بخشد.فراموش نکنید که ورزش کردن و ترک سیگار و داشتن ساعات خواب مناسب و کافی در کاهش علائم و سرعت رفع مشکل مؤثر هستند.نقش کاهش استرس را هم نباید در سیر درمان نادیده گرفت،سعی کنید از عوامل و محیط هایی که باعث تنش و ایجاد استرس در شما میشود دوری کنید.

2.دارو درمانی

 تجویز داروهای جلوگیری از بارداری مثل ال دی یا سیپروترون کامپاند (دیان)  برای تنظیم سیکل های قاعدگی بسیار رایج و موثر است.شروع دارو از روز پنجم قاعدگی به مدت 21 شب وبعد از تمام شدن هربسته 7روز دارو نمی خورید و از روز 8 بسته بعدی را آغاز میکنید .

    متفورمین  این دارو در شرایطی که فرد اضافه وزن دارد  و شواهدی دال بر بالا بودن قند خون  وجود داشته باشد تجویز میشود.

اگر بیمار دارای مشکلات تیروئیدی باشد و یا دارای مشکلات غددی باشد ،در این صورت حتما باید به یک پزشک متخصص غدد مراجعه کند و داروی مرتبط با این مشکل را دریافت کند.

 داروهای مخصوص باروری می‌توانند تخمک‌گذاری را در بیمارانی که می‌خواهند باردار شوند، تحریک کنند. از جمله این داروها کلومیفن است که به صورت خوراکی مصرف می‌شود و یا گنادوتروپین‌هایی مانند هورمون محرک فولیکول (FSH) و یا هورمون ایجادکننده جسم زرد در تخمدان (LH)، که به صورتی تزریقی مصرف می‌شوند.

داروهای ضد چاقی هم ممکن است برای بیماران با اضافه وزن شدید تجویز شود.

ممکن است داروهایی برای کاهش رشد بیش از حد موها تجویز شوند که زنان باردار نباید این داروها را مصرف کنند.

3.عمل جراحی

در صورتیکه بیمار قصد بارداری داشته باشد و داروهای ا باروری اثری نداشتند، گاهی اوقات عمل جراحی روی تخمدان‌ها انجام می‌شود تا احتمال تخمک‌گذاری افزایش یابد. در یکی از انواع عمل‌های جراحی، تخمدان‌ها با استفاده از یک سوزن کوچکی که حامل جریان الکتریکی است سوراخ می‌شوند؛ این فرایند که با نام حفاری تخمدان‌ها شناخته می‌شود با کاهش سطح آندروژن می‌تواند باعث عمل تخمک‌گذاری شود. در عمل جراحی لاپاراسکوپی، برش‌های کوچکی روی شکم ایجاد می‌شوند و با استفاده از یک دوربین کوچک، اندام‌های درون لگن قابل‌ مشاهده می‌شوند. اکثر زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، با طی کردن فرایند درمان می‌توانند باردار شوند.سایر روش‌های جراحی عبارتند از: اوفورکتومی (برداشتن یکی از تخمدان‌ها)، هیسترکتومی، آسپیریشن کیست.

عوارض تنبلی تخمدان در دوران بارداری

خطر سقط جنین، ابتلا به دیابت بارداری، فشار خون بالا در زمان حاملگی که با نام مسمومیت حاملگی شناخته می‌شود و زایمان زودرس در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر است.هم چنین به علت شانس بالای ابتلا به دیابت بارداری امکان وجود علایم دیابت روی جنین مثل وزن بالا میتواند احتمال زایمان سخت یا سزارین را بالا ببرد یا جنین دچار مشکلاتی مثل افت قند خون بعد از تولد شود.

تنبلی تخمدان در یائسگی

احتمال سرطان پستان و رحم در این افراد بیشتر از افراد عادی است.هم چنین،احتمال ابتلا به بیماری های فشار خون و بیماری قلبی و نیز دیابت در این افراد زیادتر است.عوارضی مثل پرمویی یا هیرسوتیسم و کاهش و ریزش موهای سر میتواند تا دوران یائسگی ادامه داشته باشد.